Fakty i mity o płytach fundamentowych

W tym artykule przedstawię popularne mity i niedomówienia, z jakimi często spotkam się w swojej praktyce zawodowej. Wraz z każdym mitem przedstawiam też wyjaśnienie, jak wykonać płytę zgodnie ze sztuką budowlaną.

MIT #1 Płyta fundamentowa powinna być zagłębiona do głębokości przemarzania gruntu

Każdy fundament powinien sięgać głębokości przemarzania, aby zapobiec ruchom budynku wywołanym zamarzaniu i odmarzaniu wody w gruncie. Jednak w przypadku płyty fundamentowej za warstwy fundamentu można też przyjąć podbudowę z gruntu niewysadzinowego. W przypadku małej głębokości przemarzania, połączonej z głębokim wykopem czasem udaje się wymienić grunt do głębokości przemarzania i tym samym spełnić wymóg głębokości posadowienia. Nie jest wtedy konieczne zastosowanie opaski przeciwwysadzinowej. Jeśli jednak głębokość wykonania podbudowy jest mniejsza niż głębokość przemarzania, wtedy konieczne jest zastosowanie opaski przeciw-wysadzinowej, której celem jest podwyższenie temperatury gruntu pod budynkiem, a tym samym uniemożliwienie jego zamarzania. Nie występuje też wtedy konieczność obniżania płyty za pomocą tzw. ostrogi do głębokości przemarzania.

MIT #2 Płyta fundamentowa nie wymaga hydroizolacji

Płyta fundamentowa, tak samo jak każdy inny sposób posadowienia budynku, wymaga zastosowania hydroizolacji. Jednak ze względu na sam kształt płyty, hydroizolacja będzie wyglądała zupełnie inaczej niż w przypadku tradycyjnych fundamentów.

Najważniejszą zasadą wykonania szeroko pojętej hydroizolacji jest nie tyle uszczelnienie płyty, ale dołożenie starań, aby woda w ogóle się do niej nie mogła dostać. Z tego powodu należy przede wszystkim zadbać o przerywanie podciągania kapilarnego od spodu i po bokach płyty fundamentowej. W tym celu stosuje się podbudowę pod płytą z materiałów przerywających podciąganie kapilarne, takich jak: żwir, pospółka, kruszywo łamane, keramzyt, szkło piankowe. To też jest elementem szeroko pojętej hydroizolacji płyty.

Drugim zabezpieczeniem posadowienia na płycie przed wodą podciąganą kapilarnie jest warstwa hydroizolacji powierzchniowej (folia, membrana, papa itp.) lub sama płyta wykonana z betonu wodoszczelnego. Jak widać, jest to już nasze drugie zabezpieczenie, które będzie narażone na kontakt z wodą w znacznie mniejszym stopniu niż to pierwsze, więc w prostych warunkach gruntowo-wodnych można pozwolić tutaj na mniejszy stopień zabezpieczenia i użyć np. folii PE klejonej na zakład pod płytą lub płyty z betonu wodoszczelnego. Trzecim zabezpieczeniem może być wykonanie dowolnego rodzaju hydroizolacji powierzchniowej, na całej powierzchni płyty.

MIT 3# Płyta fundamentowa eliminuje mostki cieplne

To bardzo ogólne stwierdzenie może być prawdziwe lub nieprawdziwe, zależnie od wybranego wariantu wykonania termoizolacji płyty – pod lub nad płytą. Najbardziej efektywne, z punktu widzenia energooszczędności, jest zastosowanie jak najgrubszej termoizolacji pod płytą, a jak najcieńszej nad płytą.

W tradycyjnym polskim budownictwie typowo wykonuje się instalacje wod.-kan. w warstwie styropianu na posadzce betonowej. Jest to dobre rozwiązanie, powszechnie praktykowane i można je łatwo wykonać również na płycie. Optymalne zatem staje się wykonanie na płycie termoizolacji o grubości 5-6 cm potrzebniej dla rozprowadzenia instalacji, przy jednoczesnym przeniesieniu głównej termoizolacji pod płytę, gdzie jej grubość może wynosić typowo 10-15 cm. Taki wariant bardzo dobrze redukuje mostki cieplne związane z płytą i może być uznany za płytę energooszczędną. Odwrócenie sytuacji, czyli zastosowanie grubszej termoizolacji nad płytą, a cieńszej pod nią, pozwala nieco zredukować koszty budowy, ale jest zaprzeczeniem idei budowy energooszczędnych fundamentów.